“พื้นที่รอบนอกของชายแดน” ในกระแสการพัฒนาอนุภูมิภาค ลุ่มแม่นํ้าโขง / “Outer borderland” in Mekong Subregion development stream

Abstract

จุดมุ่งหมายของบทความชิ้นนี้คือการพยายามเปิดพื้นที่ให้กับการศึกษาพื้นที่
ชายแดนในกระแสการพัฒนา ถึงแม้ว่าจะมีงานศึกษาชายแดนจำนวนมากและเป็นคุณูปการ
อย่างยิ่งในการเปลี่ยนศูนย์กลางการอธิบายประวัติศาสตร์จากการเน้นศูนย์กลางรัฐมาเป็นพื้นที่
ชายแดนเพอื่ ใหเ้ห็นปฏิสัมพัธ์ระหว่างผู้คนและรัฐที่ต่อรองกันบนพื้นที่ชายแดน แต่กระนั้นก็กลับเน้นการข้ามแดน ณ “ศูนย์กลางชายแดน” เป็นหลักทำให้พื้นที่ “รอบนอกชายแดน” ถูกละเลยหรือให้ความสำคัญมากนัก ทั้งๆ ที่พื้นที่ดังกล่าวได้รับผลกระทบอย่างยิ่งต่อกระแสพัฒนา เช่น การเปลี่ยนมือในการถือครองที่ดินเช่นเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษเป็นต้น
ดังนั้นเพื่อให้เข้าใกล้จุดมุ่งหมายของบทความชิ้นนี้ที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ บทความ
ชิ้นนี้จึงประกอบไปด้วยส่วนที่แสดงให้เห็นถึงการคลี่คลายประวัติศาสตร์เขตแดน และคุณูปการของงานเหล่านี้ที่ประกอบสร้างคำอธิบายชายแดนใหม่อันเป็นการเปลี่ยนแกนการอธิบายประวัติศาสตร์จากศูนย์กลางรัฐมาเป็นชายแดน และคลี่คลายประวัติศาสตร์ชาตินิยมที่ทำให้เห็นการข้ามแดนของผู้คนชาติพันธุ์ที่มีกิจกรรมทางเศรษฐกิจไปไกลกว่ารัฐชาติ แต่อย่างไรก็ตามคุณูปการเหล่านั้นก็กำลังกลบให้เราหลงลืมบางส่วนของภูมิทัศน์ชายแดน เช่นพื้นที่ “รอบนอกชายแดน” ที่กำลังเผชิญผลกระทบจากการขยายตัวของ “ศูนย์กลางชายแดน” ดังปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นที่อำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงราย

The purpose of this article is to open the space of the border area in
development current. Even the many studies of the border were valuable
for changing the center of defining the history from center of state to border area for seeing the relation between people and state that negotiate at border area. However those studies mainly only emphasized specially on the trans-border at “center of border area”. The result of these practice made the “periphery of border” be ignored or paid less attention, even though that area was effected from the development such as the change of land ownership in special economic zone, for instance.
Thus, to reach up the target of this paper, this article consisits of
the piece that show the history of the border and the benefit of these
works which were constructed the new definition of border which change
the axis of historical description from center to border and the nationalism history. This also shows the trans-border of ethnicities who engaged the economic activities farther than the nation-state. However, those aspects will make us forget some parts of border landscape such as “periphery of border” which were effected from the expansion of “center of border” as phenomenon in Chiang Khong District, Chiang Rai Province.