กลวิธีทางภาษาสร้างความเป็นอื่นในวรรณคดี นิราศคำกลอนของสุนทรภู่

Abstract

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษากลวิธีทางภาษาสร้างความเป็นอื่นต่อบุคคลต่างๆ ในทัศนะของสุนทรภู่ โดยศึกษาจากผลงานวรรณคดีนิราศคำกลอนจำนวน 6 เรื่อง คือ นิราศเมืองแกลง  นิราศพระบาท  นิราศภูเขาทอง  นิราศพระประธม  นิราศเมืองเพชร และนิราศวัดเจ้าฟ้า ผลการศึกษาพบว่ากวีใช้กลวิธีสร้างความเป็นอื่น 5 กลวิธีคือ 1. การใช้คำอ้างถึง จำแนกเป็น 2 ชนิดคือ คำอ้างถึงชาติพันธุ์  และคำอ้างถึงเชิงลบ  2.การใช้ภาพพจน์ พบ 2 ชนิดคือ อุปมา และอุปลักษณ์  3.การเปรียบต่าง  4.การใช้คำสรรพนาม  และ 5. การขยายความ  กลวิธีเหล่านี้ใช้กล่าวถึงบุคคลที่มีความเป็นอื่นในทัศนะของกวีคือกลุ่มคนชาติพันธุ์และกลุ่มคนไทยชาวบ้าน เพื่อสร้างความเป็นอื่นให้มีความแตกต่างและมักอยู่ในสถานะที่ด้อยกว่ากวี