การศึกษาเปรียบเทียบการใช้อุปลักษณ์สัตว์ที่แสดงมโนทัศน์ เกี่ยวกับคนในสำนวนไทยและสำนวนอังกฤษ AComparative Study of Animal Metaphors that Reflect the Concept of Peoplein Thai and English idioms

Abstract

     การศึกษาเรื่องอุปลักษณ์สัตว์ที่สะท้อนถึงมโนทัศน์เกี่ยวกับคนในสำนวนไทยและสำนวนอังกฤษ
โดยมีจุดประสงค์เพื่อศึกษาความแตกต่างในการนำสัตว์มาใช้สื่อความหมายเกี่ยวกับมนุษย์ในสำนวนที่เกี่ยวกับสัตว์ระหว่างภาษาไทยและภาษาอังกฤษ เพื่อศึกษามโนทัศน์เกี่ยวกับคนผ่านอุปลักษณ์สัตว์ในสำนวนภาษาไทยและภาษาอังกฤษและเพื่อเปรียบเทียบมโนทัศน์เกี่ยวกับสัตว์ของชาวไทยและชาวอังกฤษ โดยการศึกษาในครั้งนี้ผู้วิจัยนำสำนวนที่ได้จากการศึกษาอุปลักษณ์สัตว์ที่เก็บรวบรวมจากงานวิจัยของ จินดารัตน์ บุญพันธ์ (2547) เรื่องความหมายเปรียบเทียบของสัตว์ในสำนวนไทย  435 สำนวน และงานของ พิมพ์ประไพ บุญสม (2556) ศึกษาเรื่องอุปลักษณ์ในสำนวนอังกฤษเกี่ยวกับสัตว์ 277 สำนวน จากนั้นได้คัดเลือกสำนวนที่ใช้สัตว์เพื่อสื่อถึงมนุษย์จึงทำให้ได้สำนวนภาษาไทยที่เกี่ยวข้องกับสัตว์ที่สื่อถึงมนุษย์จำนวน 85 สำนวน และในภาษาอังกฤษมีสำนวนที่สื่อถึงมนุษย์จำนวน 66 สำนวน ผลการศึกษาพบว่าตรงตามสมมุติฐานที่ตั้งไว้ตอนต้นคืออุปลักษณ์สัตว์ในภาษาไทยและภาษาอังกฤษมีการใช้แตกต่างกัน โดยพบการสื่อความหมายที่ใช้สัตว์ชนิดเดียวกัน สัตว์ต่างชนิดกัน และ
การสื่อความหมายที่แตกต่างกันแต่ใช้สัตว์ชนิดเดียวกัน และในข้อสมมุติฐานถัดมาคือมโนทัศน์ที่แสดงจากอุปลักษณ์สัตว์ในภาษาไทยและภาษาอังกฤษมีความแตกต่างกัน โดยที่ผลจากการจัดกลุ่มการใช้สัตว์เพื่อสื่อความหมายพบว่าในแต่ละภาษามีการใช้สัตว์คนละกลุ่มกันโดยที่การแสดงถึงความหมายในเชิงบวก คนไทยจะมีมุมมองเรื่องขนาดที่ใหญ่ แต่ในภาษาอังกฤษจะมีมุมมองเรื่องความสูงที่สัตว์ใช้ชีวิต ในทางกลับกันภาษาไทยจะให้ความหมายที่ไม่ดีกับสัตว์ที่เป็นแมลงหรือ แมงรวมไปถึงสัตว์น้ำ และสัตว์อื่นๆที่มีขนาดเล็ก แต่ภาษาอังกฤษจะให้ความหมายไม่ดีกับสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่มีขนาดกลาง และในข้อสมุติฐานเกี่ยวกับมโนทัศน์ของสัตว์ก็พบว่ามีมโนทัศน์ที่เหมือนกัน เช่น สิงโตหมายถึงความกล้าหาญ และพบมโนทัศน์ที่ไม่เหมือนกัน เช่น ช้างเผือก ภาษาไทยมองว่าเป็นคนเก่งคนดี แต่ภาษาอังกฤษมองว่าเป็นสิ่งที่ไร้ประโยชน์ เป็นต้น